02 maandag 14 januari 2013, Gunjur

Poem! Poem! Poem! Kleinzoon Malang houdt de gekrulde schil van mijn grapefruit voor zijn gezicht en “schiet” op zijn vriendje Mustapha. “Poem! Poem!Poem! “ Mustapha valt dood neer. Malang rent weg en slingert zijn “geweer” de lucht in. Het volgende spelletje kan beginnen. Ze buitelen over elkaar heen en brabbelen enthousiast in het Mandinka tegen me. “Ja leuk hoor!” gok ik , geen idee hebbend wat ze me willen vertellen. Maar het antwoord stemt ze duidelijk tevreden. “Nanana ”, kom, kom, kom, zeg ik in mijn beperkte Mandinka. Twee vuile knuistjes openen zich om een schoon gemaakt stukje grapefruit te ontvangen. Dat moet luxe voor ze zijn, hoewel we omgeven zijn met bomen die vol zware grapefruits hangen. Ik zie ze sowieso nooit een grapefruit eten. Wel zuig iedereen aan de witgele sinaasappeltjes. Ze worden met een scherp mesje van hun vuiloranje buitenkant ontdaan en verkocht per vijf in een plastic zakje. Het kapje wordt er bijna afgesneden en vanaf daar is het flink zuigen geslagen om het sinaasappelsap te drinken. Pitten spugen hoort daarbij. Der compound ligt er bezaaid mee.
Voor wie niet weet wat een compound inhoudt: het is een ommuurd stuk land waarop één of meerdere huizen gebouwd zijn. Op een gedeelte van het land wordt in bescheide mate groenten verbouwd. Tomaten , cassava of pinda’s. Maar meestal is de oogst in een keer zoveel dat dat niet zo snel opgegeten kan worden. Een groot gedeelte wordt dan in grote plastic teilen naar de markt gebracht om te verkopen. Van de opbrengst kan dan weer vis, olie en rijst gekocht worden.
Verder is er een put op de compound en een kookhut. Daar wordt voor de hele familie gekookt: de zogenaamde kontong, de lunch die rond drie uur in de middag genuttigd wordt. Een deel ervan wordt bewaard voor de avond, tegen half negen zit men wederom rond de rijstpot en schraapt het laatste beetje voedsel bij elkaar.
De muur rond de compound, in het beste geval gemaakt van lemen blokken, is voorzien van een stalen deur, zo groot dat er een auto door kan. Die wordt onder de centrale boom geparkeerd. Dat kan een sinaasappel-, een baobab- of een mangoboom zijn. Als hij maar groot is en genoeg schaduw geeft. Het is ook de plek waar iedereen samenkomt en op lage bankjes hangt, de was doet of huiswerk maakt. Dwars over het middenveld is een meterslange waslijn gespannen, waar de was vrolijk aan kan wapperen. Kleurige lappen die dienen als lakens bollen op in de wind.
Gisteren heb ik mijn boeltje in Kartong , lees: Djanko’s compound, bij elkaar geharkt en in mijn autootje gepropt. De laatste week voor ik mijn intrek neem in Roberts huis, breng ik door bij “my black sister” Mariatou, de moeder van de inmiddels driejarige Malang. Gisteravond nam ik mijn intrek in mijn oude kamer. Als van ouds, met een heerlijk matras om op te slapen. Nog een erfenis uit de tijd dat ik een tent in Boboi Lodge had. Ik was alleen thuis met de kids: de 13 jarige Fatou, de zesjarige Sako en mijn kleinzoon Malang. Terwijl Fatou, net als alle andere keren dat ik daar woonde mijn pijnlijke benen met bambutulo masseerde kletsten we wat af. Midden op het lage tafeltje prijkte een wankele kaars, het enige licht in de kamer. Malang was te opgewonden om te kunnen slapen. Uiteindelijk werd hij achter Fatou’s rug plat tegen de bank gedrukt waar ze op zat. “Zo, slapen nu” was haar opdracht., “sinoo!” Ik heb nog even slaap kindje slaap gezongen, maar dat wond hem alleen nog maar meer op. Uiteindelijk werd het stil en lag hij in zijn kleertjes op de bank te snurken. Toen we uiteindelijk zelf ok gingen slapen werd hij door Fatou slaapdronken naar het stoepje buiten gevoerd, daar moest hij een plas doen voor de nacht. Daarna kon hij samen met zijn broertje de slaap voortzetten op het tweepersoonsbed. Met kleren aan wel te verstaan. Want men kleedt zich hier niet uit voor de nacht. Bij gebrek aan dekens of domweg omdat het niet de gewoonte is.
Ik stop. Ben het snoer van de laptop vergeten en zit hem nu een beetje leeg te maken. Wel nog even wat practische info: gisteren de 21 bananendozen opgehaald die ik per container verstuurd heb. Die prijken nu naast mijn bed. De komst ervan leverde een bijkans hysterische Djanko op die meende de boel op te kunnen eisen zonder overleg. Niet dus. De beledigingen waren vervolgens niet van de lucht en het was dan ook niet moeilijk te beslissen om mijn boeltje te pakken. Wat een heerlijkheid dat ik een auto heb en van niemand, behalve de automonteur, afhankelijk ben. Ik hoop de relatie met Djanko voort te zetten als vrienden. Mijn 8 maanden durende afwezigheid heeft de nodige sporen nagelaten en ik heb geen zin om alles overnieuw uit te leggen. Twee culturen op één kussen… daar ligt de duivel tussen. Toch drie jaar leuk geprobeerd ;-)