81 dinsdag 16 februari 2010

81 dinsdag 16 februari 2010,M.'s compound, Gunjur Village

02:00 uur Was ik sinds mijn verjaardag slechts in woord " Mamamuso", nu ben ik het echt: grootmoeder! M. heeft een zoontje gebaard van acht pond.Een hels karwei was het. Ze blijft in de kliniek vannacht. Haar meiden - Fatou , Isatou en Jainaba slapen bij mij vannacht. Samen met zoontje Sako liggen ze op M.'s bed te ronken. De nacht is doodstil.
Het is weer eens " pauze" qua slaap. De eerste drie uur zit erop en het wachten is op de volgende slaap-etappe. Goed moment om de film terug te draaien en opnieuw te bekijken.

Als de klus werkelijk begint dient mijn schriftje alleen nog als waaier: Anita waaiert M. koelte toe. Ze moet wel bont en blauw zijn na al dat geknijp van M. in haar arm. Ik zit / sta aan het voeteneind en ondersteun haar benen, waarmee ze bijna de ruit naast het bed intrapt. Er zijn twee "midwifes", hoewel een ervan een man is. M. heeft het volste vertrouwen in vroedvrouw Binta, zei ze me herhaaldelijk als ik 's ochtends haar gigantische buik met bamboecreme insmeerde. Maar nu smeekt ze Binta te stoppen met dat gewroet in haar onderlijf. Deed ze het eerst nog bescheiden met haar vingers, nu verdwijnr zowat haar hand erin. Kundig rekt ze de boel kunstmatig op. Het zwarte kreoshaar van het kopje is al zichtbaar. Na een uur steekt het kopje naar buiten. De rest wil maar niet komen. Haast is geboden begrijp ik. Binta besluit te gaan helpen. en torent hoog boven de enorme buik uit. Met haar volle gewicht helpt ze M. het kindje naar buiten te persen. Zweet gutst over haar gezicht. Het helpt. Bij elke wee komt het ietsjes verder naar buiten. En dan is het er opeens: een grijs glibberig lijfje wordt ondersteboven gehouden en krijgt ferme klapjes op zijn billen.
Wat er daarna allemaal gebeurd is.. geen idee.. alles loopt door elkaar. Ik heb wel gefotografeerd, op de automatische piloot. Heel bijzonder, want volgens M. is zoiets echt niet toegestaan in Gambia.
Wat ik wel weet is dat er geen water, zeep of handdoek aan te pas is gekomen. Alles werd met - Afrikaanse - lappen afgeveegd. Vervolgens verdwenen die in een schaal onder tafel.Om eerlijk te zijn was er "gewoon" niets aanwezig dat aan hygiëne bij kon dragen. Ik kan rustig "gewoon" zeggen, want na drie en een halve maand tussen de Afrikanen ben ik eraan gewend dat er niets voor handen is. De handdoeken die Tineke1 hier naartoe gebracht heeft zitten achter slot en grendel. De afwezige hoofdverpleger heeft de sleutel. Gelukkig is er nog net een lapje kleurig katoen over om het baby'tje in te wikkelen. Later weet ik een - gebruikte - handdoek te confisqueren om het wat warmer in te pakken. De babykleertjes zijn thuis en worden de volgende ochtend opgehaald door een buurvrouw. Geen luiers, geen rompertje. Wel een stoer vest in camouflageprint. Het moet maa, een t-shirtje tussen de beentjes als luier.
M. lijkt niet veel belangstelling voor de baby te kunnen opbrengen. Ze heeft veel pijn gehad, is uitgeput. Ik heb bewondering voor de professionaliteit van het midwife-team. Voor zover ik dat kan beoordelen uiteraard.Je moet er echter niet aan denken wat er gebeurt als het fout gaat. Diverse apparatuur is al meer dan een maand weg ter reparatie. Afzuigen doen ze met een slangetje dat regelmatig op de grond leeg gespuugd wordt. Bevallen op lokaal niveau. "it is too dificult!" verzekert Binta me.

De moeder met het kindje is verdwenen. Het is ze gelukt het te animeren nadat de moeder thuis door wat vrouwen was geholpen en het mis ging. In mijn ooghoek zag ik de vrouw zitten. Apathisch kijkend naar het kleine pakketje op het andere bed. Helemaal alleen was ze. Niemand die met haar sprak. Als ik mijn arm voorzichtig om haar heen leg glimlacht ze flauwtjes.Ik vraag of de baby naar haar toe mag. Binta knikt bevestigend en ik leg het pakje op haar schoot. Zal ik een foto maken? Meestal vrolijkt iedereen hier daarvan op. Ook nu, graag een foto! Door het oog van de naald is ze gekropen en een foto is dan tenminste nog iets positiefs.. lijkt ze te denken.

Om 22:00 uur brengt Mr.Manlafi Anita en mij weer naar huis. De stiefmoeder en de tantes met hun kannen krijgen een lift. Ik heb het niet op ze. Nooit hebben ze M. gesteund. Nooit vroegen ze hoe het ging als ze 's ochtends naar buiten kwam waggelen. Maar wat geen ander in Gambia heeft, heeft M.: twee witte vrouwen die haar door dik en dun gesteund hebben en dat nog veel meer zullen doen de komende tijd.

De eerste haan kraait. De muezzin van de moskee zal zo wel volgen met zijn eentonige oproep. Tijd voor de tweede slaapronde..