91 zondag 7 maart 2010

91 zondag 7 maart 2010, M.'s compound, Gunjur Village

Met een vinger tikken gaat niet echt snel. Mannetje Malang ligt als een heerlijk ruikend pakketje op mijn linkerarm. De manier om hem direct stil te krijgen. Beetje babbelen en neuriën, daar houdt hij van. Hij slaakt een diepe zucht en zeilt weg. Eindelijk rust, hoewel je nooit weet voor hoelang. Meestal wordt ik na vijf minuten alweer dringend verzocht tevoorschijn te komen met de baby. Altijd is er wel een belangrijk familielid die de baby moet begroeten. Ik verdedig zijn broodnodige rust desnoods met de knip op de deur. Maar over het algemeen kom ik niet verder dan verzuchten en geef hem gedwee af. Het is hun cultuur en rust lijkt daar niet bij inbegrepen. Ook voor mij niet. Het is een wonder dat ik voor het eerst na drie dagen weer tijd heb om wat te schrijven.
Toen ik vrijdagavond eindelijk thuis kwam met – zowaar – een jurk voor de Naming Ceremony, was het al een drukte van belang op de compound.
Vrouwen zijn couscous aan het stampen en baobab juice aan het maken. Het ritmische gestamp wordt afgewisseld met getrommel op- inmiddels lege - olie jerrycans. Vier vrouwen springen op en beginnen te dansen. Hun achterwerk in kleurige “wrappa” naar achteren stekend, het bovenlijf naar voren, hun lengte aldus reducerend tot de helft. Zingen en klappen en mij erbij roepen. Okay. Ik spring met ze mee en van opwinding pakt een oudere vrouw haar fluitje, schril en hard. Met vurige ogen springt ze in het rond. Het mes waarmee ze aan het werk was nog in haar hand. Het feest is duidelijk al begonnen voor hen.
De volgende dag is bijna niet te beschrijven. Elke vijf minuten arriveert er een stoet vrouwen. Ze lopen niet, ze schrijden in hun schitterende batiks, behangen met veel goud en glitter make-up op hun gezicht. Prachtige vrouwen, de zwarte huid zacht als een perzik en donker als ebbenhout. De wenkbrauwen afgeschoren en met paars potlood hoog boven de ogen opnieuw getekend. Alles draait hier om uiterlijke schijn. Zoveel is zeker.
Als het ’s middags om twee uur laaiend druk is op de compound en de dj Afrikaanse muziek uit de boxen laat denderen, is M. nog in geen velden of wegen te bekennen. Haar haar wordt gedaan en de make-up aangebracht. Twee pakketten vals haar zullen straks hoog op haar hoofd torenen in kunstig gedraaide krullen. Haar eigen haar in model op de schedel vastgeplakt en voorzien van glitter.
Ik herken haar nauwelijks als ik haar tegen drie uur op het bed zie zitten. Ze huilt en probeert de tranen van haar make-up weg te houden. Het verbaast me niets. Zoveel organisatie, zoveel stress. Stoelen moesten gehuurd, een reuze tent prijkt in het midden van de compound. De enorme geluidsinstallatie inclusief dj. Tel daarbij nog de pakketjes op die iedereen mee krijgt als hij naar huis gaat: drie pancakes en een blikje softdrink in een plastic zakje. En last-but-not-least al dat eten. Ik volg het niet meer. Zowel achter als in de hoeken van de compound staan vrouwen in enorme zestig-liter pannen te roeren: rijst, melk, pap, kipstukken in olie, te veel om op te noemen. Later zal ik wel ontdekken wat er “op het menu” staat. Of niet.
Ik probeer haar te troosten zonder dat ik echt weet waarom ze huilt. Ze lijkt zich afgesloten te hebben in haar Naming Ceremony wereldje en loopt statig de kamer uit. Buiten zitten misschien wel honderden mensen. Ik ben niet zo goed in schatten.De mannen bij elkaar in de schaduw onder de tent. De vrouwen in de felle zon, in dikke rijen op plastic tuinstoelen naast en achter mekaar rond de tent. Zoveel kleuren, zoveel pracht en praal. Alles wordt breed uitgelicht. Niet te geloven dat deze zelfde mensen misschien in het dagelijkse leven gewoon arme Gambianen met geldzorgen zijn. Maar vandaag is iedereen even rijk.

Ik ben met een eigen groepje vandaag: Juul uit Nederland en Gambiaanse zwager Victor, Mustapha en Happy zijn op bezoek gekomen. Opeens kan ik even Nederlands praten, heerlijk. Ik wissel om de zoveel tijd van Afrikaanse kleding en doe daarmee niet onder voor de Gambiaanse vrouwen. Hoewel make-up en goud ontbreken , oogst ik aardig wat bewondering van zowel de mannen als de vrouwen. De baby probeer ik regelmatig “terug op de basis” te krijgen. Als mijn aandacht even verslapt ben ik hem echter kwijt. Meer dan een uur zoek ik me rot. Ik struikel tussen de pannen en het brandhout door op zoek naar hem. Banjer vervolgens elegant tussen de vele groepen vrouwen door en donder bijna in de stepfather zijn armen, die me maar al te graag opvangt. Ho! Dat niet! Zowel M. als als de vader lijken niet erg geïnteresseerd in een probleem dat ik alleen maar zie.M. neemt alle verfrommelde dalasi-briefjes in ontvangst van de gasten. Ze heeft haar handen vol. Ik weet dat ze hoopt geld aan het feest over te houden. De baby is even helemaal niet aan de orde. Ik maak me zorgen over hem. Het wordt donker en kil en hij heeft slechts een rompertje aan met een doekje er omheen. Binnen denk ik hem ontdekt te hebben. Maar als ik in het donker de baby op wil pakken begint de vrouw ernaast van alles te roepen in het Mandinka. Oh hemel, dit is haar baby! Als ik het bijna opgegeven heb ( t.i.a) ontdek ik een vrouw in een stoel naast mijn deur. “Where is the mother?!” roept ze boos. “He needs the mother”. Ik aarzel niet en gris het kindje uit haar armen. “I am the mamamusoo” en glip met mannetje in mijn armen mijn kamer binnen. Deur op slot. Godzijdank. Hij is terecht.

(wordt vervolgd)